Ψυχική υγεία

Η ζωή με ένα χρόνιο νόσημα, όπως η ΠΑΥ, μπορεί να έχει επιπτώσεις στη συναισθηματική ευεξία και την ψυχική υγεία ενός ανθρώπου.

Είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθάνεστε αβεβαιότητα, μοναξιά ή/και απομόνωση ή πιθανώς απογοήτευση ή ακόμη και θυμό. Η εμπειρία κάθε ανθρώπου είναι μοναδική και τα συναισθήματά του μπορεί να παρουσιάζουν διακυμάνσεις και να αλλάζουν στην πορεία.

Σύμφωνα με τις έρευνες, μεγάλος αριθμός ανθρώπων που ζουν με την ΠΑΥ βιώνουν ή διαγιγνώσκονται με άγχος ή/και κατάθλιψη - γεγονός που μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής.⁵

Επομένως, είναι εξαιρετικά σημαντική η διαχείριση της ψυχικής υγείας στο πλαίσιο των ευρύτερων επιπτώσεων της διάγνωσης με ΠΑΥ.

Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές που μπορείτε να έχετε κατά νου ώστε η ψυχική σας υγεία να παραμείνει προτεραιότητα για εσάς:

Μιλήστε με έναν επαγγελματία υγείας

Είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας εάν εμφανίζετε συμπτώματα κακής ψυχικής υγείας, ακόμη και αν αυτά είναι ήπια. Η έγκαιρη διαχείριση και πρόληψη διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, καθώς σας εφοδιάζουν με στρατηγικές αντιμετώπισης για τη διαχείριση και βελτίωση της ψυχικής σας υγείας όσο το δυνατόν νωρίτερα
Να θυμάστε ότι η ψυχική υγεία αποτελεί μέρος της γενικής υγείας και ευεξίας σας. Είναι απολύτως αποδεκτό να συζητάτε θέματα ψυχικής υγείας στα ιατρικά σας ραντεβού – είναι πιθανό ο γιατρός σας να έχει φροντίσει και στο παρελθόν ασθενείς με παρόμοιες ανάγκες

Μιλήστε στην οργάνωση ασθενών της περιοχής σας

Δεδομένου ότι τα σημεία και τα συμπτώματα της κακής ψυχικής υγείας μπορεί να περνούν απαρατήρητα, είναι σημαντικό να προσπαθείτε να επικοινωνείτε με την οικογένεια και τους φίλους σας για να τους βοηθήσετε να κατανοήσουν πώς αισθάνεστε και ποιες είναι οι ανάγκες σας, και να λαμβάνετε την καλύτερη δυνατή υποστήριξη
Εάν εργάζεστε, εξετάστε το ενδεχόμενο να μιλήσετε στον εργοδότη και τους συναδέλφους σας για να τους ενημερώσετε σχετικά με την νόσο σας και τις επιπτώσεις της, προκειμένου να σας υποστηρίζουν στην εργασία σας
Μιλήστε σε μια ομάδα ασθενών σχετικά με τη διαθέσιμη υποστήριξη , μιας και μπορεί να έχουν στη διάθεσή τους πόρους ή τοπικά συστήματα υποστήριξης ψυχικής υγείας, όπως π.χ. δωρεάν τηλεφωνική γραμμή για την ψυχική υγεία
Προσπαθήστε να βρείτε ένα σύστημα αλληλοϋποστήριξης. Πρόκειται για έναν ακόμη τρόπο σύνδεσης με άλλους ανθρώπους με παρόμοιες εμπειρίες που μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθάνεστε λιγότερη μοναξιά, περισσότερη σύνδεση και μεγαλύτερη υποστήριξη

Η διατροφή και η άσκηση βοηθούν

Παρατηρήστε πώς η διατροφή σας επηρεάζει τη διάθεσή σας – η τακτική κατανάλωση τροφής και η επιλογή τροφίμων βραδείας αποδέσμευσης ενέργειας συμβάλλουν στο να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα του σακχάρου και μειώνουν τον κίνδυνο κόπωσης και κακής διάθεσης⁶ – προτείνουμε να συζητάτε με την ομάδα των επαγγελματιών υγείας σας για τυχόν σημαντικές διατροφικές αλλαγές προτού τις υιοθετήσετε
Εάν αισθάνεστε αρκετά καλά, προσπαθήστε να εντάξετε την ήπια άσκηση, όσο επιτρέπουν τα συμπτώματά σας, στην καθημερινή ή στην εβδομαδιαία ρουτίνα σας μπορείτε π.χ. να κάνετε έναν μικρό περίπατο ή να δοκιμάσετε γιόγκα, διότι με αυτόν τον τρόπο βελτιώνετε τη διάθεσή σας και τη γενική ευεξία σας. Προτού αλλάξετε τη ρουτίνα σας, είναι σημαντικό να συζητήσετε για τις κατάλληλες ασκήσεις με την ομάδα που είναι υπεύθυνη για την ιατρική σας περίθαλψη και φροντίδα.

Σημειώνετε πώς αισθάνεστε

Κρατήστε ημερολόγιο και σημειώνετε κάθε φορά πότε εμφανίζετε συμπτώματα κακής ψυχικής υγείας, όπως π.χ. άγχος ή αισθήματα κατάθλιψης. Να καταγράφετε επίσης τι συμβαίνει όταν αισθάνεστε έτσι. Με αυτόν τον τρόπο ίσως να εντοπίσετε επαναλαμβανόμενα μοτίβα και να μπορείτε να περιγράψετε τα συμπτώματα και τα συναισθήματά σας στον γιατρό σας στο επόμενο ραντεβού σας⁶

Να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι

Προσπαθήστε να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι και ότι πολλοί άνθρωποι – είτε ζουν με ΠΑΥ είτε όχι – έχουν αντιμετωπίσει προκλήσεις όσον αφορά την ψυχική τους υγεία. Το σημαντικό είναι ότι η κακή ψυχική υγεία αναγνωρίζεται και αντιμετωπίζεται κατά προτεραιότητα στο πλαίσιο της γενικής σας φροντίδας με στόχο την επίτευξη των καλύτερων δυνατών εκβάσεων υγείας

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τη σελίδα Ζούμε καλά με την ΠΑΥ ή τη σελίδα Χρήσιμοι σύνδεσμοι και εργαλεία.

Βιβλιογραφία:

[1]

Sajadinejad MS, et al. Gastroenterol Res Pract 2012;2012:106502.

[2]

Healthy Women. 10 Tips for friends and family supporting someone with IBD. Available at: https://www.healthywomen.org/content/blog-entry/10-tips-friends-and-family-supporting-someone-ibd Accessed: April 2025.

[3]

Crohn's & Colitis UK. Sexual relationships and IBD. Available at: http://s3-eu-west-1.amazonaws.com/files.crohnsandcolitis.org.uk/Publications/surgery-for-crohns-disease.pdf Accessed: April 2025.

[4]

Resilient Families. Types of intimacy. Available at: https://resilientfamilies.com/tag/types-of-intimacy/ Accessed: April 2025.